Rozwód stanowi zakończenie pewnej wspólnej drogi dwojga osób i jednocześnie rozpoczyna zupełnie nowy rozdział w ich życiu. Jednak należy pamiętać, że rozwód kończy jedynie małżeństwo ale nie reguluje już spraw majątkowych rozwiedzionych małżonków. Zatem jeżeli byli małżonkowie zgromadzili wspólny majątek w czasie trwania małżeństwa to zasadne byłoby go podzielić po rozwodzie. Dlaczego zasadne? Co prawda przeprowadzenie podziału majątku po rozwodzie nie jest obowiązkowe ale kiedy człowiek zaczyna „nowe” życie dobrze aby miał uporządkowaną przeszłość w szczególności jej aspekt finansowy. W obecnych czasach często mamy przecież do czynienia z sytuacją kiedy osoby po rozwodzie mają wspólne mieszkanie wraz z wyposażeniem, samochód czy też wspólne kredyty – czyli jednym słowem jest co dzielić.
W sytuacji kiedy w skład majątku wspólnego byłych małżonków wchodzi nieruchomość wymusza to na nich przeprowadzenie podziału majątku przed sądem albo przed notariuszem. Przy czym należy pamiętać, że przed notariuszem można podzielić majątek jedynie w sposób zgodny – notariusz nie będzie rozstrzygał żadnych sporów. Zatem w sytuacji kiedy strony nie mogą się porozumieć – pozostaje im postępowanie sądowe. Jak ma się do tego wszystkiego mediacja?
Postępowanie mediacyjne może w znacznym stopniu usprawnić i przyspieszyć przeprowadzenie podziału majątku po rozwodzie. Można je przeprowadzić przed skierowaniem wniosku do sądu (mediacja pozasądowa) albo już w czasie trwania postępowania sądowego (mediacja sądowa). Szybkie uregulowanie spraw majątkowych po rozwodzie może dać byłym małżonkom komfort psychiczny i poczucie większej stabilizacji.
Należy mieć świadomość, że postępowanie sądowe w sprawach o podział majątku jest zazwyczaj długotrwałe, w szczególności kiedy strony nie są zgodne co do wartości poszczególnych składników i konieczne jest powołanie biegłych sądowych do ich wyceny – co generuje oczywiście dodatkowe koszty tej procedury. Tutaj upływ czasu niestety nie sprzyja stronom postępowania.
Dlatego też przeprowadzenie podziału majątku w drodze mediacji sprzyja wypracowaniu satysfakcjonującego dla obu stron rozwiązania. Postępowanie mediacyjne dzięki swojemu mniej formalnego charakterowi stwarza dogodne warunki do swobodnego określenia przez strony swoich stanowisk, a dzięki kompetencjom mediatora można uniknąć eskalacji konfliktów pomiędzy byłymi małżonkami. Można bowiem zauważyć, że często właśnie wskutek konfliktu i wzajemnych pretensji byli małżonkowie nie chcą się ze sobą komunikować i wspólnie ustalać zasady podziału majątku. W takiej sytuacji takie osoby często wolą sprawę oddać do rozstrzygnięcia sądowi, co wcale nie oznacza, że takie rozstrzygnięcie będzie dla nich satyfskcjonujące. Przepisy prawa i procedura sądowa to jedno, a życie i pisane przez nie scenariusze to czasem zupełnie inna sprawa. Mediacja pozwala natomiast na kreatywne podejście do tematu podziału majątku i dopasowanie rozwiązania na miarę potrzeb stron. I co istotne w drodze mediacji można uregulować np. sprawy dotyczące zobowiązań stron czego z kolei nie robi Sąd. W postępowaniu sądowym w sprawie o podział majątku Sąd nie zajmuje się rozstrzyganiem o długach małżonków.
W sytuacji dojścia stron do porozumienia postępowanie mediacyjne kończy się spisaniem ugody mediacyjnej, która następnie jest zatwierdzana przez sąd bądź wdrożona w życie poprzez zawarcie aktu notarialnego (jeśli przedmiotem podziału była nieruchomość).
Zalety przeprowadzenia podziału majątku w drodze mediacji:
- koszty mogą być niższe niż w wypadku postępowania sądowego,
- krótszy czas postępowania,
- uzyskanie porozumienia zgodnego z wolą obu stron i dostosowanego do ich potrzeb oraz sytuacji życiowej,
- mediator wspomaga dialog między uczestnikami i pomaga w określeniu ich interesów,
- utrzymanie pozytywnych relacji między uczestnikami,
- ograniczone koszty psychologiczne związane z przeprowadzeniem podziału majątku.
Koszty mediacji
Koszty postępowania mediacyjnego różnią się w zależności od tego czy mediacja jest prowadzona ze skierowania sądu czy też w trybie pozasądowym i prezentują się następująco:
a) w mediacjach umownych, czyli prywatnych koszt mediacji jako usługi ustala sam mediator na warunkach wolnorynkowych;
b) w sytuacji kiedy strony zostaną skierowane na mediację przez Sąd, koszt będzie określony odgórnie w ustawie. W sprawach o prawa majątkowe (do takiego rodzaju spraw należy podział majątku wspólnego po rozwodzie) wynagrodzenie mediatora wynosi 1% wartości przedmiotu sporu, jednak nie mniej niż 150,00 złotych i nie więcej niż 2.000,00 złotych za całość postępowania mediacyjnego.
