Z początkiem 2022 r. mają zacząć obowiązywać nowe rozwiązania wynikające z Polskiego Ładu. Z dniem 01 stycznia 2022 r. wprowadzony zostanie Rodzinny Kapitał Opiekuńczy, czyli nowe świadczenie dla rodziców, jako jeden z elementów zaproponowanych w Polskim Ładzie.
Komu będzie przysługiwać świadczenie?
Świadczenie będzie przysługiwać rodzicom dzieci w wieku od ukończenia 12. do 36. miesiąca życia – czyli łącznie po 12 tys. zł na drugie i każde kolejne dziecko. Prawo do świadczenia będą mieć także ci rodzice, którzy już obecnie mają dwoje lub więcej dzieci w tym wieku W takiej sytuacji świadczenie będzie przysługiwało na drugie dziecko lub kolejne proporcjonalnie za okres od dnia wejścia w życie ustawy do końca 35 miesiąca życia tego dziecka, na które kapitał przysługuje.
Świadczenie będzie przysługiwać bez względu na dochód jaki osiągają rodzice i nie będzie opodatkowane.
Jak złożyć wniosek?
Realizacją Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego, czyli prowadzeniem postępowania w sprawie przyznania świadczenia i jego wypłatą zajmie się ponownie Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Pieniądze pochodzące z tego świadczenia będą wypłacane tylko na konto bankowe.
Wniosek o Rodzinny Kapitał Opiekuńczy i załączniki do wniosku będzie można złożyć wyłącznie w formie elektronicznej, za pomocą tych samych systemów teleinformatycznych, co wnioski o świadczenie „Dobry start” i świadczenie 500 + i są to:
- portal Emp@tia https://empatia.mpips.gov.pl/
- PUE ZUS https://www.zus.pl/portal/logowanie.npi
- bankowość elektroniczna.
Pieniądze będą wypłacane na dwa sposoby:
– co miesiąc w wysokości po 500,00 zł przez 2 lata lub
– co miesiąc w wysokości 1.000,00 zł przez rok.
Rodzic będzie miał prawo wyboru opcji wypłaty świadczenia. Ponadto przewidziano możliwość zmiany dyspozycji w tym zakresie, czyli wysokość wypłat może zostać podwyższona z kwoty 500,00 zł do kwoty 1.000,00 zł miesięcznie albo obniżona z kwoty 1.000,00 zł do kwoty 500,00 zł miesięcznie – na wniosek złożony przez rodzica. Taką zmianę będzie można jednak zastosować tylko raz.
Termin rozpoznania wniosku
Przepisy ustawy wprowadzającej rodzinny kapitał opiekuńczy określają maksymalny termin dla ZUS na rozpatrzenie złożonego wniosku. Wynosi on dwa miesiące liczone od dnia złożenia wniosku wraz z dokumentami.
Wypłata przysługującego kapitału nastąpi nie wcześniej niż za miesiąc, od którego przysługuje prawo do kapitału.
W sytuacji kiedy świadczenie zostanie przyznane, rodzic otrzyma informację o przyznaniu świadczenia, która będzie znajdować się w skrzynce odbiorczej na profilu na PUE ZUS. Również wtedy, gdy wniosek został złożony przez bankowość elektroniczną lub portal Emp@tia.
Jeśli kapitał nie będzie przysługiwać, to ZUS wyda decyzję odmowną. Decyzję odmowną w takim przypadku rodzic otrzyma elektronicznie na PUE ZUS. Od decyzji ZUS przysługuje odwołanie do Prezesa ZUS, a następnie skarga do sądu administracyjnego.
Dofinansowanie do miejsc opieki
Jednocześnie wprowadzono dofinansowanie do funkcjonowania miejsc opieki dla dzieci. Dofinansowanie będzie wynosić maksymalnie 400,00 zł miesięcznie na dziecko w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna – przekazywane bezpośrednio instytucji (nie więcej niż wysokość faktycznej opłaty ponoszonej przez rodziców za dany miesiąc).
Dofinansowanie dotyczyć będzie tylko dzieci, które nie będą objęte rodzinnym kapitałem opiekuńczym. Chodzi np. o pierwsze lub jedyne dzieci w rodzinie. Mogą z niego skorzystać też rodzice na drugie lub kolejne dziecko w rodzinie, ale tylko za okresy uczęszczania do żłobka, klubu dziecięcego lub do dziennego opiekuna, za które nie przysługuje rodzinny kapitał opiekuńczy (np. uczęszczanie do żłobka przed 12 miesiącem życia dziecka). Dofinansowanie dotyczy opłat za uczęszczanie do placówki, nie obejmuje natomiast opłat za wyżywienie w placówce.
Rozwiązanie będzie obowiązywać od 1 kwietnia 2022 r., dofinansowanie przysługiwać będzie jednak z wyrównaniem od 1 stycznia 2022 r., jeżeli dziecko w styczniu i kolejnych miesiącach uczęszczało do żłobka, klubu dziecięcego lub do dziennego opiekuna.
Dofinansowanie będzie przysługiwać:
- na dziecko pierwsze i jedyne w rodzinie,
- na dziecko pierwsze z rodzin, w których kolejne dziecko jest objęte rodzinnym kapitałem opiekuńczym,
- na dziecko w wieku przed ukończeniem 12 miesiąca i po ukończeniu 36 miesiąca życia.
Dofinansowanie będzie wynosić maksymalnie 400 zł miesięcznie na dziecko w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna nie więcej jednak niż wysokość opłaty ponoszonej przez rodziców za pobyt dzieci w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.