Kontynuując politykę prorodzinną przepisy Polskiego Ładu wprowadziły w ubiegłym roku nową ulgę dla rodziców oraz opiekunów w dużych rodzinach. PIT-0 dla rodzin 4+ jest adresowany do rodziców, w tym rodziców zastępczych, oraz opiekunów prawnych, bez względu na ich stan cywilny w sytuacji wychowywania czwórki lub więcej dzieci. Z programu mogą skorzystać zarówno samotni rodzice (opiekunowie prawni), jak i małżonkowie oraz rodzice, którzy pozostają w związkach nieformalnych.
Jakie przychody podlegają uldze?
Ulga obejmuje przychody:
- z pracy na etacie (umowa o pracę, stosunek służbowy, praca nakładcza, spółdzielczy stosunek pracy),
- z umów zlecenia zawartych z firmą,
- z działalności gospodarczej, opodatkowane według skali podatkowej, 19 proc. podatkiem liniowym, stawką 5 proc. (tzw. ulga IP Box) oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Przykład:
Małżeństwo ma zatem łącznie 2 x 85.528,00 zł przychodu bez podatku, tak samo każdy
z opiekunów. Dodatkowo każde z nich ma prawo korzystać z kwoty wolnej od podatku,
tj. z dodatkowych 30.000,00 zł rocznie na każdą osobę.
W efekcie przychody uzyskane z innych niż z tych źródeł podatnik wykazuje i opodatkowuje tradycyjnie, według ogólnych zasad i płaci podatek dochodowy. W szczególności W zakresie nie uwzględnia się przychodów podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym określonych w ustawie o PIT (np. o zysków kapitałowych, rozliczanych ryczałtem umów zlecenie do wartości 200,00 zł), zwolnionych od podatku dochodowego oraz od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zwolnienie przysługuje w całej i stałej wartości rocznie – nie dzieli się go w stosunku do okresu, w którym pełni się rolę rodzica lub opiekuna czwartego dziecka w danym roku. Wystarczy zatem, aby zostać nim w ostatnich dniach roku, aby przysługiwało prawo do pełnej kwoty zwolnienia.
Nie ma znaczenia, czy przed uzyskaniem statusu rodzica czwórki dzieci osoba w trakcie roku zarabiała, czy też zarobki te uzyskano dopiero po urodzeniu lub rozpoczęcia opieki nad czwartym dzieckiem. Zarobki za całego roku objęte będą zwolnieniem z podatku.
Ulga na dziecko powyżej 18 r.ż.
O ile możliwość skorzystania z ulgi 4+ przez rodziców lub opiekunów prawnych dzieci małoletnich nie przysparza większych trudności, to wobec uczących się między 18. a 25. rokiem życia zostały nałożone istotne ograniczenia. Ulga nie przysługuje w sytuacji, w której dorosłe dziecko w trakcie roku podatkowego:
- Podlegało opodatkowaniu podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych – nie dotyczy to przychodów osiąganych z tzw. najmu prywatnego.
- Podlegało opodatkowaniu podatkiem tonażowym lub tzw. podatkiem okrętowym.
- Uzyskało w poprzednim roku dochody (przychody pomniejszone o koszty ich uzyskania) wyższe niż 3089 zł. Do dochodów tych nie wlicza się renty. Szerzej na temat tej pułapki Polskiego Ładu informowaliśmy w artykule: Zarobki pełnoletniego dziecka a ulga 4+.
Ulga a inne preferencje podatkowe
Omawiane zwolnienie od opodatkowania przychodów nie wyklucza możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej (na każde dziecko). W praktyce oznacza to, że po przekroczeniu powyższego limitu przychodów – gdy rodzice lub opiekunowie będą zobowiązani do zapłaty podatku – będą mogli dodatkowo odliczyć od podatku ulgę prorodzinną. W przypadku czwórki dzieci będzie to kwota 6 924,12 zł w skali roku, ponieważ wysokość ulgi na dzieci kształtuje się następująco:
1.112,04 zł – kwota ulgi na pierwsze dziecko,
1.112,04 zł – kwota ulgi na drugie dziecko,
2.000,04 zł – kwota ulgi na trzecie dziecko,
2.700,00 zł – kwota ulgi na czwarte i każde kolejne dziecko.
Wyłączenie stosowania ulgi
Podatnik nie skorzysta jednak ze zwolnienia dla rodzin 4+, jeśli wspólnie z drugim małżonkiem wychowuje czwórkę dzieci, ale nie jest ich rodzicem czy opiekunem prawnym. Taka interpretacje urzędów skarbowych to zła wiadomość dla wychowujących dzieci z różnych związków, czyli tzw. rodzin patchworkowych. By skorzystać z nowej ulgi dla rodzin 4+, pod uwagę bierze się tylko własne dzieci czyli nieważne jest ile dzieci rodzice wychowują wspólnie.
Brzmienie przepisów o uldze dla rodziców 4+ wymaga literalnie wykonywania przez podatnika władzy rodzicielskiej, opieki prawnej, rodziny zastępczej nad czwórką dzieci.
Od kiedy obowiązuje ulga
Ulga obowiązuje od 1 stycznia 2022 r. i ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od tego dnia.